Ergonomia w miejscu zatrudnienia dotyczy nie tylko odpowiednio przygotowanego stanowiska pracy. Jej zasady obejmują także wiele innych czynników, które wpływają na komfort pracowników. Do jednych z ważniejszych elementów należy tu odpowiednio dostosowany czas pracy oraz prawo do przerw w ciągu dnia. Dlaczego jest to tak istotne? Jakie normy obowiązują w tym przypadku? Zapraszamy do lektury naszego wpisu!
Aby wykonywać swoje obowiązki w efektywny sposób należy być wypoczętym. Nie będzie to możliwe, gdy pracodawca wymaga od ciebie pracy ponad siły. Spędzanie zbyt wielu godzin na wypełnianiu służbowych zadań nie wpłynie pozytywnie ani na ich jakość ani na twoje samopoczucie. Zaburzony work-life balance prowadzi do zmęczenia i frustracji i może doprowadzić nawet do wypalenia zawodowego. W związku z tym, aby nie dochodziło do takich sytuacji, kodeks pracy reguluje tygodniową i dzienną normę czasu pracy.
Ile możesz pracować?
Według przepisów typowa norma czasu pracy wynosi:
- maksimum 8 godzin na dobę
- 40 godzin w przeciętnym, pięciodniowym tygodniu pracy w danym okresie rozliczeniowym
Oczywiście możliwe są także nadgodziny. W takim przypadku jednak tygodniowy czas pracy nie powinien być większy niż 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Jest to jak najbardziej ergonomiczne rozwiązanie. Dzięki temu istnieje pewność, że zatrudnione osoby nie będą się przepracowywać, przez co unikną negatywnych konsekwencji takiego stanu rzeczy.
Należy także zaznaczyć, że jest to podstawowy system czasu pracy. Istnieją także inne, np. system równoważny. Wówczas pracownicy mogą przebywać w firmie dłużej niż 8 godzin. W zamian za to jednak w inne dni pracują krócej lub mają wolne.
Musisz jednak pamiętać, że przepisy te odnoszą się jedynie do osób zatrudnionych na umowę o pracę oraz do stażystów wykonujących swoje obowiązki na podstawie umowy o praktyki absolwenckie. W pozostałych przypadkach te odgórnie narzucone normy nie muszą obowiązywać. Jeżeli pracujesz na umowie zleceniu lub umowie o dzieło – zgodnie z charakterystyką tych form zatrudnienia, czas jaki przeznaczysz na wykonanie zleconej pracy zależy głównie od ciebie. Mimo to, nawet w takiej sytuacji warto abyś zwrócił uwagę na zasady ergonomii. Musisz sam pilnować ich przestrzegania, jednak jeśli masz taką możliwość – zrób to. Jest to w twoim interesie – od tego zależy w końcu wydajność twojej pracy.
Ergonomia pracy – jak długa może być przerwa od wykonywania obowiązków?
Zakładając, że pracujesz 8 godzin dziennie – aby stosować się do zasad ergonomii nie możesz także zapominać o odpoczynku w ciągu dnia. Przerwa w pracy jest bardzo istotna. To nie tylko zregenerowanie sił, ale również czas na, np. spożycie posiłku. Zgodnie z przepisami prawa pracy przysługuje ci 15 minut przerwy, która wliczana jest do czasu pracy, o ile pracujesz przynajmniej 6 godzin na dobę. Oprócz tego, pracodawca ma możliwość wprowadzenia dodatkowej, maksymalnie 60-minutowej przerwy. Wówczas jednak nie jest ona wliczana do czasu pracy.
Na dłuższą przerwę wliczaną do czasu pracy mogą liczyć pracownice karmiące piersią, młodociani czy niepełnosprawni. To osoby szczególnie uprzywilejowane w tym względzie. Młodym matkom przysługują dwie 30-minutowe przerwy, o ile pracują one minimum 6 godzin na dobę. Jeśli karmią więcej niż jedno dziecko – wydłużają się one do 45 minut. Z kolei młodociani, którzy wykonują obowiązki służbowe więcej niż 4,5 godziny dziennie mogą liczyć na 30-minutową przerwę w pracy. Osoby niepełnosprawne natomiast mają do dyspozycji dodatkową, 15-minutową przerwę, bez względu na wymiar czasu pracy.
Praca przy komputerze a przerwa w pracy
W przypadku długotrwałej pracy przy komputerze przerwy są konieczne do efektywnego wykonywania swoich obowiązków. Ciągłe wpatrywanie się w monitor męczy nie tylko wzrok, ale i umysł. Łatwo wtedy o utratę koncentracji i rozkojarzenie. Jeżeli nie będziesz mógł się należycie skupić, jakość wykonywanych przez ciebie zadań znacząco spadnie. Aby temu zapobiec, należy więc robić sobie przerwy w pracy przy komputerze. To również uregulowane jest prawnie.
Jeżeli pracujesz przy komputerze, należą ci się 5-minutowe przerwy po każdej godzinie w całości spędzonej przed monitorem. Wliczają się one do czasu pracy, dlatego tym bardziej z nich nie rezygnuj. Chwila relaksu dobrze ci zrobi, a oderwanie wzroku od ekranu pozwoli odpocząć twoim oczom. Czas przerwy od pracy przy komputerze masz prawo wykorzystać według własnych preferencji. Jeśli chcesz – możesz poświęcić go na wykonywanie innych obowiązków służbowych. Dobrym pomysłem jest jednak całkowity odpoczynek, najlepiej aktywny. Spróbuj wykorzystać ten czas, np. na zrobienie kilku ćwiczeń rozluźniających czy rozciągających. W ten sposób odpoczną nie tylko twoje oczy, ale i kręgosłup. Taka przerwa w pracy bez wątpienia korzystnie wpłynie na twoje samopoczucie oraz stan twojego zdrowia.
Normy czasu pracy oraz przerwy od wykonywania zadań służbowych to ważne elementy ergonomii. W wirze obowiązków łatwo o tym zapomnieć. Musisz być jednak świadomy tego, jak istotny jest nawet krótki odpoczynek. Postaraj się więc zwrócić na to uwagę. Mądre wykorzystanie przerw w pracy zwiększy twoją efektywność. Będziesz mieć więcej siły i energii, a zmęczenie nie będzie aż tak dokuczliwe. Wprowadzenie elementów ergonomii pracy w życie zawodowe może więc znacząco wpłynąć na poprawę nastroju czy ogólnego komfortu.
Szukasz pierwszej pracy lub programu stażowego? A może gdzieś już pracujesz, ale myślisz nad zmianą miejsca zatrudnienia? Przeczytaj opinie o pracodawcach i dowiedz się, którzy z nich stosują się do zasad ergonomii pracy. Gdy już to zrobisz, aplikuj na jedną z ofert dostępnych na Absolvent.pl i rozpocznij swoją karierę!
