Nie od dziś wiadomo, że odpowiednia motywacja ma ogromny wpływ na to, jak wykonuje się swoją pracę. Dzięki niej jesteśmy w stanie pracować lepiej i efektywniej, a przede wszystkim chętniej. Nasze obowiązki przestają być tylko przykrą koniecznością, a zaczynają dawać nam coraz większą satysfakcję. Dlatego też, kompetentny pracodawca powinien umiejętnie motywować swoich podwładnych. W jaki sposób może to zrobić? Jakie czynniki najczęściej napędzają pracowników do działania? Wbrew pozorom okazuje się, że nie są to tylko kwestie finansowe.
Wprowadzenie odpowiedniego systemu motywacyjnego pracowników wydaje się być niezbędnym krokiem, który znacząco ułatwi funkcjonowanie nowoczesnego przedsiębiorstwa. Pracodawcy zdają sobie z tego sprawę. Zachowanie odpowiednio wykwalifikowanej, a przy tym zmotywowanej kadry jest w dzisiejszych czasach nie lada wyzwaniem. Konkurencja na rynku pracy jest duża. Jeżeli przełożeni nie zadbają o właściwy poziom motywacji, ich pracownicy mogą przejść do innej firmy. Dlatego też tak ważne jest, aby zapewnić im odpowiednie warunki, które sprawią, że będą oni angażować się w swoją pracę i czerpać z niej satysfakcję. Nie chodzi tylko o motywację finansową, ale także działania mające na celu pokazanie pracownikowi, że firma o niego dba i go docenia. Da mu to poczucie swego rodzaju więzi z pracodawcą, a co za tym idzie, sprawi, że chętniej będzie angażować się w swoje obowiązki.
Dobre wynagrodzenie to podstawa
Kiedy mowa o motywowaniu pracowników, mimo wszystko pierwszą kwestią, jaka przychodzi nam do głowy, jest zazwyczaj wysokość wynagrodzenia. Nie ma co ukrywać – pieniądze są ważne, w końcu to dzięki nim możemy zapewnić sobie odpowiedni standard życia. Trudno oczekiwać, że ktokolwiek będzie szczególnie zadowolony, gdy przyjdzie mu pracować za „głodową” pensję, nawet jeśli pozostałe warunki będą na odpowiednim poziomie. Zapewnienie wynagrodzenia adekwatnego do umiejętności i kompetencji to podstawa. To dość oczywista kwestia. Z czasem jednak zarobki mogą przestać wystarczać, nawet, gdy na starcie pracodawca zaproponował solidne wynagrodzenie. Dotyczy to także najlepiej płatnych zawodów. Dlatego też równie istotne są podwyżki dla najlepszych pracowników, a także różnego rodzaju premie przyznawane w sytuacji, w której ktoś wyjątkowo się wykazał. Istotne jest po prostu docenianie wkładu pracy na bieżąco. Wówczas taka finansowa gratyfikacja z pewnością poprawi samopoczucie pracownika i skłoni go do dalszego wysiłku na rzecz firmy.
Tak naprawdę okazuje się jednak, że pieniądze to nie wszystko. Są one jednym z kluczowych narzędzi motywowania pracowników, ale nie jedynym. Oprócz wynagrodzenia istnieje szereg innych czynników, które napędzają nas w życiu zawodowym.
Jeżeli nie pieniądze, to…?
Nawet gdy będziesz otrzymywać wysoką pensję, nie musi to oznaczać, że będziesz czuł się odpowiednio zmotywowany. Równie ważne są pozostałe warunki pracy, jakie zapewni ci pracodawca. Dobrze pokazuje to badanie „Polska Mapa Motywacji 2.0” opublikowane przez grupę Trainingpartners w 2016 r. Jego celem było poznanie odpowiedzi na pytanie, co poza wynagrodzeniem, ma wpływ na satysfakcję i zaangażowanie pracowników. Według ankiety na pierwszym miejscu czynników motywujących znalazło się docenianie pracy i osiągnięć. Drugie miejsce zajęło poczucie pewności zatrudnienia, natomiast trzecie - możliwość podnoszenia swoich kwalifikacji. To jednak wciąż nie wszystkie sposoby motywowania pracowników, jednak są na tyle istotne, że warto przyjrzeć im się nieco bliżej.
Docenianie pracownika to klucz do sukcesu
Pracę można docenić w różny sposób i jednym z nich jest oczywiście wysokość wynagrodzenia czy premie. Ale to nie wszystko. Wydaje się, że dla wielu pracowników znaczenie mają także inne kwestie. Pomyśl, że wkładasz dużo czasu i energii w jakiś projekt. Kończysz go i… twój przełożony w ogóle nie zwraca na to uwagi. Taka sytuacja potrafi skutecznie zniechęcić do dalszego działania, w końcu po co się męczyć, skoro nikt nie zauważa twojego wysiłku? Dlatego dobrym narzędziem motywowania jest pochwała. Czasem wystarczy kilka dobrych słów, najlepiej wypowiedzianych przy współpracownikach lub przy kliencie. Pracodawca powinien zauważać starania swojego podwładnego i doceniać je publicznie. W ten sposób pracownik zyska nową energię do pracy i będzie czuł się podbudowany. Poza tym taka pochwała może mieć wpływ nie tylko na jedną osobę, ale na cały zespół. Gdy współpracownicy usłyszą, że pracodawca kogoś chwali, sami zaczną bardziej się starać. W końcu każdy chciałby czasem usłyszeć dobre słowo od swojego szefa.
Stabilność zatrudnienia motywuje
W wynikach wspomnianego powyżej badania wysokie miejsce wśród sposobów na motywowanie pracowników zajęło zapewnienie im stabilnego zatrudnienia. W dzisiejszych czasach ten element wydaje się być wyjątkowo istotny. Świat wokół nas dynamicznie się zmienia, co dotyczy również rynku pracy. Duża część osób chce mieć jednak coś stałego, przynajmniej na polu zawodowym. Dlatego też pewność, że pracodawca nie zwolni ich z dnia na dzień daje im poczucie bezpieczeństwa.
Tak naprawdę ciągłość zatrudnienia nie jest jedynym elementem, który powoduje, że czujemy się stabilnie w danej firmie. Według badań przeprowadzonych w 2017 r. przez Monster Polska, w tym wypadku najważniejszym czynnikiem jest… możliwość rozwoju w strukturach przedsiębiorstwa. To również doskonały sposób na motywację. Perspektywa awansu skutecznie potrafi zachęcić do pracy. Jeżeli przez lata zajmujesz jedno i to samo stanowisko, w pewnym momencie może cię to znużyć i zmęczyć. Większość ludzi chce iść naprzód, a gdy pracodawca im to utrudnia, wydajność ich pracy zaczyna stopniowo maleć. Nie ma się czemu dziwić. Jeśli ciężko pracujesz, a nie przekłada się to na twój rozwój zawodowy o zniechęcenie bardzo łatwo. W niektórych przypadkach może stać się to nawet przyczyną wypalenia zawodowego. Dlatego jeśli pracodawca chce, aby jego podwładni pozostali zmotywowani, powinien zagwarantować im możliwość awansu. Oczywiście ma to być swego rodzaju nagroda za efektywną pracę. Gdy pracownicy będą mieć pewność, że warto angażować się w służbowe obowiązki, z pewnością zaczną bardziej przykładać się do swoich codziennych zadań.
Innym czynnikiem wpływającym na poczucie pewności zatrudnienia jest też pozycja danej firmy na rynku. Im jest ona wyższa, tym większą stabilność odczuwamy. Jeżeli pracujesz w prestiżowym przedsiębiorstwie, czujesz się po prostu pewniej. Wiesz, że masz do czynienia z profesjonalistami, którzy powinni dbać o jak najwyższe standardy.
Zdobywanie nowych kompetencji zachęci do pracy
Rozwój zawodowy to nie tylko awans. Dla wielu osób motywacja do pracy oznacza możliwość zdobywania nowych kompetencji i podnoszenia posiadanych kwalifikacji. Jeżeli komuś zależy na rozwoju, w tym wypadku szkolenia będą doskonałym rozwiązaniem. Przyniosą one duże korzyści nie tylko pracownikowi, ale całej firmie. Wykorzystanie potencjału podwładnych powinno być więc w interesie pracodawcy. Zapewniając im dostęp do nowoczesnych i odpowiednio przygotowanych szkoleń, może on wiele zyskać. Pracownicy pozostaną zmotywowani, a przy okazji poznają nowe zagadnienia i zyskają umiejętności, dzięki którym będą mogli wykonywać swoją dotychczasową pracę jeszcze lepiej i efektywniej. Jest to więc ważny element, o którym żaden kompetentny pracodawca nie powinien zapominać.
Sposobem na naukę nowych rzeczy są nie tylko szkolenia. Dobrą motywacją w pracy jest też możliwość korzystania z wiedzy i doświadczenia swoich przełożonych. Dlatego też dobrze, by pracodawca był otwarty na wszelkie pytania swoich pracowników i chętnie przekazywał im różne wiadomości i informacje. Dzięki temu, nie tylko będzie miał dobrze wyszkoloną kadrę, ale zyska też w jej oczach autorytet.
Atmosfera przede wszystkim
Jak motywować pracowników, gdy w firmie panuje zła atmosfera? Wydaje się to praktycznie niemożliwe. Chodzi w końcu o to, aby ludzie z chęcią przychodzili do miejsca swojego zatrudnienia. Gdy w przedsiębiorstwie da się odczuć klimat niezdrowej rywalizacji, zawiści czy po prostu brak odpowiedniej komunikacji między pracownikami – motywacja do wykonywania obowiązków bardzo szybko może się ulotnić. Dlatego też to na pracodawcy leży obowiązek zadbania o to, by atmosfera była jak najlepsza. Przede wszystkim powinien on opanować zarządzanie zespołem. Gdy będzie potrafił odpowiednio pokierować ludźmi, wówczas relacje między nimi powinny się poprawić. Ponadto, istotną kwestią jest też umiejętność rozwiązywania konfliktów przez przełożonego. Wszelkie niepokojące sygnały, dotyczące np. mobbingu czy donosiciela w pracy nie powinny być przez niego ignorowane, tylko na bieżąco weryfikowane. Rolą kompetentnego pracodawcy jest po prostu łagodzenie sporów i rozwiązywanie trudnych sytuacji. Jeśli będzie potrafił to zrobić, atmosfera w firmie może znacząco się poprawić. Gdy pracownicy odczują, że mogą się do niego zwrócić z problemami i zostaną przy tym wysłuchani, zwiększy to także ich poczucie bezpieczeństwa.
Aby stworzyć przyjazną atmosferę, niektóre firmy decydują się też na pewne skrócenie dystansu między pracodawcą a pracownikami. Stosują tzw. „politykę otwartych drzwi”. Na poziomie przedsiębiorstwa polega ona na tym, że przełożeni pracują w tych samych pomieszczeniach co ich podwładni. Dzięki wspólnemu dzieleniu przestrzeni powstaje większa szansa na integrację, a także łatwiej jest o współpracę wewnątrz zespołu.
Innym sposobem na zmotywowanie zespołu do wspólnej, wytężonej pracy jest też organizowanie wyjazdów integracyjnych. To doskonała okazja, aby lepiej się poznać. Gdy współpracownicy spędzą ze sobą trochę czasu poza środowiskiem pracy, potem prawdopodobnie będą się lepiej dogadywać w firmie. Poza tym to także szansa dla przełożonego, by poznać swoich podwładnych i zwrócić uwagę na ich szczególne zainteresowania czy zdolności. To istotne informacje, które może on potem wykorzystać, aby indywidualnie podejść do motywowania każdego z nich.
Benefity pozapłacowe – karnet na siłownię, owoce w biurze, a może coś innego?
Duży wpływ zarówno na motywację pracowników, jak i atmosferę w firmie mają też świadczenia pozapłacowe. W ich skład wchodzą wszystkie niematerialne dodatki, jakie otrzymuje pracownik. Wprowadzenie takiego systemu motywacyjnego może przynieść bardzo wymierne rezultaty. Pracownicy poczują, że firma o nich dba, także poza godzinami pracy. Odczucie, że pracodawca się nami interesuje jest nie do przecenienia. Ponadto, w ten sposób zyskujemy przydatne bonusy. Te atrakcyjne dodatki do pensji, to np. prywatna opieka medyczna, karta sportowa typu Multisport, darmowe bilety na wydarzenia kulturalne, możliwość pracy zdalnej czy rabaty pracownicze, a także wiele innych. Bez wątpienia wpływają one pozytywnie na zapał do pracy.
Pracodawca powinien jednak pamiętać, by w miarę możliwości dopasować pozapłacowe świadczenia pracownicze do indywidualnych potrzeb. Jeżeli ktoś interesuje się kulturą czy sztuką, darmowe bilety do teatru z pewnością go ucieszą. Z kolei młoda matka doceni możliwość pracy zdalnej, ponieważ będzie mogła więcej czasu spędzić z dzieckiem. Oczywiście takie zindywidualizowane podejście nie zawsze jest możliwe. Często pozapłacowe benefity dla pracowników są takie same dla wszystkich. Jeżeli jednak pracodawca oferuje szeroki pakiet świadczeń pracowniczych, istnieje duża szansa, że każdy znajdzie coś dla siebie.
Należy również pamiętać, że pozapłacowe czynniki motywacyjne są dobrym rozwiązaniem, gdy pracodawca nie jest w stanie zaoferować wysokiego wynagrodzenia. Rekompensują one wówczas nieco mniejsze zarobki, a przy tym pozwalają zachować odpowiedni stopień zmotywowania. Poza tym takie dodatki, jak chociażby karnet sportowy wpływają pozytywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne pracownika, a to z kolei przekłada się na jego efektywniejszą pracę.
Narzędziem motywowania pośrednio związanym z benefitami dla pracowników jest też zapewnienie odpowiedniego work-life balance. Gdy pracownik zachowa równowagę między życiem prywatnym i zawodowym, to również może wpłynąć pozytywnie na jego zaangażowanie w pracę. W tym celu pracodawcy oferują swoim podwładnym chociażby takie benefity pracownicze, jak elastyczny czas pracy czy możliwość pracy zdalnej.
Stawianie wyzwań potrafi zmotywować
Jeżeli praca będzie zbyt monotonna, pracownik szybko może stracić motywację do jej wykonywania. To kolejna kwestia, o której należy pamiętać. Dlatego tak ważne jest stawianie nowych wyzwań. Gdy kolejne zadania będą coraz bardziej złożone, pracownik poczuje się doceniony. Będzie to bowiem oznaczać, że pracodawca mu ufa i dlatego powierza mu tak odpowiedzialne obowiązki. Poza tym nowe wyzwania wymagają często dużego zaangażowania i energii. Pracownik chcąc sprostać oczekiwaniom, będzie bardziej angażować się w to, co robi.
Poza stawianiem wyzwań, dobrym sposobem na zwiększenie motywacji do pracy jest też brak nadmiernej kontroli ze strony pracodawcy. Ponownie chodzi tutaj o kwestię zaufania. Pracownik, który ma duże pole do działania i może wdrażać swoje pomysły, o wiele chętniej będzie wykonywać swoje obowiązki. Poczuje się samodzielny i odpowiedzialny, dzięki czemu rozwinie skrzydła.
Krytyka potrafi być konstruktywna
Wbrew pozorom pozytywny wpływ na motywowanie pracowników może też mieć krytyka ich działań. Ważne jednak, aby była ona konstruktywna i sprawiedliwa. Gdy podwładny popełnił jakiś błąd, należy o tym niezwłocznie porozmawiać. Nie można jednak całej uwagi skupiać na jego porażce. Pracodawcy w pierwszej kolejności często zwracają uwagę na sukcesy tak, aby go trochę podbudować. Potem przechodzą do klarownego wyjaśnienia, co poszło nie tak. Jeżeli nie będzie to monolog szefa o tym, jak bardzo sobie nie radzisz, z pewnością nie zdemotywuje cię to do pracy, a wręcz przeciwnie. Gdy poczujesz, że pracodawca docenia twoje umiejętności, ale chce żebyś pracował jeszcze lepiej i chodzi mu jedynie o wyeliminowanie twoich błędów, może to być dobry czynnik motywujący.
Taki „feedback” jest więc bardzo istotny, aby zachować odpowiednią motywację pracownika, a przy tym zadbać, by jego praca była efektywna. Ważne jest także, aby takie informacje były przekazywane w miarę możliwości na bieżąco. Wiele firm stosuje tzw. ocenę roczną. Oznacza ona rozliczenie pracownika z jego dotychczasowych osiągnięć. Warto jednak, aby rozmowy na temat sukcesów i porażek odbywały się częściej niż tylko raz do roku. Dzięki temu pracownik będzie miał większą motywację, by cały czas dużo z siebie dawać.
Rozpoznanie potrzeb pracowników
Tak naprawdę wszystkie powyższe sposoby motywowania pracowników nie zadziałają, jeżeli pracodawca nie rozpozna najpierw potrzeb swoich podwładnych. To jedna z kluczowych kwestii. Dlatego tak ważna jest dobra komunikacja wewnątrz firmy. Jeśli przełożony nie wie, czego potrzebują jego pracownicy, nie będzie w stanie wprowadzić programów motywacyjnych w efektywny sposób. Jego zadaniem jest więc dowiedzenie się, jakie są oczekiwania ludzi, którymi zarządza. Nie jest to jednak jednorazowe działanie. Aby mieć pewność, że firma będzie funkcjonować w dobry sposób, ciekawym pomysłem jest przeprowadzane raz na jakiś czas badanie satysfakcji pracowników. To doskonała okazja aby poznać opinie ludzi co do tego, co należałoby poprawić w ramach danego przedsiębiorstwa.
Jak widzisz, istnieje wiele narzędzi motywowania pracowników. Powyżej wymieniliśmy oczywiście tylko kilka ich najbardziej popularnych przykładów. Najważniejsze, aby każda firma wypracowała własny system mający za zadanie zwiększyć zaangażowanie podwładnych w wykonywanie obowiązków. W jednym wypadku będzie to szeroki pakiet benefitów pracowniczych, natomiast w innym podwyżki i możliwość awansu. Wszystko zależne jest od potrzeb konkretnych pracowników. Każdy z nas jest inny i tak samo inne czynniki wpływają na nas motywująco.
Jeżeli czujesz, że twój obecny pracodawca nie motywuje cię w wystarczający sposób, możesz mu to zasygnalizować. Jeżeli nie przyniesie to żadnych skutków być może to znak, że pora na zmianę miejsca zatrudnienia. Dlatego też przejrzyj oferty pracy na Absolvent.pl i poszukaj nowych wyzwań! Dzięki opiniom o pracodawcach dostępnym na stronie przekonasz się także, które z firm potrafią zadbać o wysoki poziom motywacji swoich pracowników.
